Maurello
Chrozophora tinctoria
Euphorbiaceae
Noms en français : Tournesol des teinturiers, Croton des teinturiers.
Descripcioun :La maurello es uno Euphorbiaceae que douno d'èr pulèu à l'erbo-di-toro, Heliotropium europaeum, subretout que trachis dins li champ e flouris peréu à la fin de l'estiéu. Li flour masclo e femello soun desseparado. Se recounèis à si fru en boulo, cubert de berrugo e à si péu estela (fotò).
Usanço :Emé la planto se fasié la tenchuro de viro-soulèu que servié à l'Age-Mejan à l'enluminamen di libre e tambèn pèr acoulouri lou manja. D'efèt chanjo de coulour, passo de blu à rouge, quouro lou mitan es acide (pèr acò se boutié li boursèu dins la pisso). Acò se retrobo dins lou papié Tournesol qu'utiliso la chimìo.
Port : Erbo
Taio : 10 à 40 cm
Fueio : alterno
Tipe bioulougico : Teroufite
Cicle bioulougico : Planto de l'an
Gènre : Chrozophora
Famiho : Euphorbiaceae
Coulour de la flour :
Jauno
Petalo : ges
Ø (o loungour) flour : 2 mm
Flourido : Printèms
Sòu : Ca
Autour basso e auto :
Pancaro entresigna
Aparado : Noun
Liò : Champ
- Camin
Estànci : Termoumediterran à Mesoumediterran
Couroulougi : Mediterranenco-Touranieno
Ref. sc. : Chrozophora tinctoria (L.) A.Juss., 1824
Lambrusco(-bastardo)
Vitis riparia x Vitis rupestris
Vitaceae
Àutri noum : Trihiero, Vedigagno, Vigno.
Nom en français : Vigne hybride.
Descripcioun :Aquesto lambrusco, de tèms counfoundudo emé Vitis riparia, se vèi proun en ribo d'aigo, dins li ripisilvo, ounte escalanto d'en pertout. Se recounèis à si fueio quàsi sènso péu dessouto (aleva contro li bifurcacioun di costo) e qu'an tres dènt quàsi paralèlo emé un "sinus" de pecou mens prefouns que la vertadiero Vitis riparia que sèmblo gaire se naturalisa. Es uno bastardo naturalo nascudo en Franço emé de vigno vengudo d'Americo pèr lucha contro lou filóussera. Sarié degudo à la poulinisacioun de V. riparia, "Gloire de Montpellier" pèr V. riparia " dóu Lot".
Usanço :Coume pèr lis àutri lambrusco, li fueio dèvon èstre vertuouso pèr la circulacioun dóu sang (cambo lourdo e moureno), soun peréu astringènto e diuretico.
Port : Liano
Taio : 0,5 à 4 m
Fueio : alterno
Tipe bioulougico : Faneroufite
Cicle bioulougico : Planto renadivo
Gènre : Vitis
Famiho : Vitaceae
Ordre : Vitales
Coulour de la flour :
Verdo
Petalo : 8
Ø (o loungour) flour : 4 à 5 mm
Flourido : Printèms
- Estiéu
Sòu : Ca
Autour basso e auto : 0 à 800 m
Aparado : Noun
Mai à juliet
Liò : Ribiero
- Ermas
- Ripisilvo
Estànci : Termoumediterran à Coulinen
Couroulougi : Éuroupenco-Sud
Ref. sc. : Vitis riparia x Vitis rupestris Tison, 2014